Кыргызстан кандай азыктар боюнча импортко көз каранды?
Кыргызстанда негизги азык-түлүк продукциялары боюнча камсыз болуу деңгээли туруктуу сакталууда, бирок бир катар багыттар боюнча өлкө дагы деле импортко көз каранды. Бул тууралуу “Биринчи радионун” эфиринде Суу ресурстары, айыл чарба жана кайра иштетүү өнөр жайы министрлигинин Азык-түлүк коопсуздугу бөлүмүнүн башчысы Уран Чекирбаев билдирди.
Анын айтымында, азык-түлүк коопсуздугундагы абал динамикалуу жана мезгилге жараша өзгөрүп турат.
“Биз ай сайын камсыз болуу деңгээлине анализ жүргүзөбүз жана көрсөткүчтөр, айрыкча кышкы жана жайкы мезгилдерде ар кандай болот. Мисалы, жаңы картошканын түшүмү базарга келе электе, камсыз болуу деңгээли төмөн, бирок түшүм жыйноо башталганда жогорулайт. Жалпысынан, 2024-жылдын жыйынтыгы боюнча Кыргызстан алты түрдүү азык-түлүк менен өзүн камсыз кылды. 2025-жылы мезгилдик өзгөрүүлөрдү эске алганда болжол менен ошол эле көрсөткүч – беш-алты түрдүү продукция боюнча күтүлүүдө”, — деди Чекирбаев.
Адис айрым азык-түлүк позициялары боюнча республика тышкы жеткирүүлөргө көз каранды бойдон калууда деп түшүндүрдү.
“Алты түрдүү продукт менен өзүбүздү камсыздайбыз, бирок үч багыт – өсүмдүк майы, дан эгиндери жана тоок эти – боюнча импортко көз карандылык сакталууда. Ошондой эле өлкө өзүн кант менен толук камсыз кылбайт: былтыр деңгээл 100 пайызга жеткен, бирок быйыл аба ырайынын шарттарынан улам камсыздоо көлөмү төмөндөшү мүмкүн”, — деди министрликтин өкүлү.
Ал ошондой эле дан боюнча да тобокелдиктер бар экенин белгиледи, анткени Чүй облусунда климаттык өзгөчөлүктөр түшүмгө таасирин тийгизген. Бул дан эгиндеринин жакшы өнбөй калышына жана айрым райондордо түшүмдүн көлөмү азайышына алып келген.
Ошол эле учурда өлкөдө, айрыкча түштүктө, жумуртка жана канаттуулардын этин өндүргөн көптөгөн чакан чарбалар пайда болду. Бул багыттар боюнча өз өндүрүшү өсүүдө жана ички муктаждыктарды жабууга мүмкүнчүлүк бар.
Кошумчалангандай, Кыргызстандын фермерлерине дан эгиндери боюнча Казакстан, Россия жана Украина менен атаандашуу кыйын, анткени бул өлкөлөрдө продукциянын өздүк наркы төмөн жана үрөнчүлүк жакшы өнүккөн. Ошондуктан көптөгөн айыл чарба өндүрүүчүлөрү жашылча, мөмө-жемиш өстүрүүгө өтүп жатышат. Чекирбаев Кыргызстан атаандаштыкка туруштук бере албаган товарларды импорттоп, айкын артыкчылыктары бар тармактарды өнүктүрүүсү керектигин баса белгиледи.
Бөлүм башчынын айтымында, Кыргызстан мал чарбачылык тармагында атаандаштыкка жөндөмдүү бойдон калууда.
“Мал чарбачылыгы боюнча биз өзүбүздү толук камсыз кылабыз. Бизде жакшы жайыттар бар жана продукцияны экспорттойбуз. Кыргызстан төмөнкү товарлар боюнча атаандаштыкка жөндөмдүү — жашылчалар, картошка, эт, сүт азыктары”, — деп жыйынтыктады Айыл чарба министрлигинин өкүлү.
Булак “Кабар” агенттиги
