Касымалиев: Кыргыз-беларусь кызматташтыгы жаңы, күчтүү импульс алды

Беларуска болгон расмий иш сапарынын алкагында Кыргызстандын министрлер кабинетинин төрагасы Адылбек Касымалиев жана Беларустун премьер-министри Александр Турчин жалпыга маалымдоо каражаттарынын өкүлдөрү үчүн билдирүү жасашты.

Министрлер кабинетинин төрагасынын кайрылуусунун тексти:

“Урматтуу Александр Генрихович!

Урматтуу Жалпыга маалымдоо каражаттарынын өкүлдөрү,

Айымдар жана мырзалар,

Биринчиден, Беларусь Республикасына расмий сапар менен келип кетүүгө чакырганыңыздар үчүн чын жүрөктөн ыраазычылык билдиргим келет.

Урматтуу Александр Турчинге жана анын жамаатына, беларусь элине салттуу меймандостугу жана сапарды мыкты уюштургандыгы үчүн өзгөчө алкыш айтам.

Бүгүнкү сүйлөшүүлөрдүн күн тартиби абдан кеңири болду.

Кыргыз Республикасынын президенти Садыр Нургожоевич Жапаров менен Беларусь Республикасынын президенти Александр Григорьевич Лукашенконун чечкиндүүлүгүнүн жана саясий эркинин аркасында кыргыз-беларусь кызматташтыгы жаңы, күчтүү импульс алды. Премьер-министр экөөбүз тар жана кеңейтилген курамда олуттуу сүйлөшүүлөрдү жүргүздүк. Биз эки тараптуу маселелердин толук комплексин талкууладык, перспективаларды аныктадык, далилдүү пландарды жана иш-чараларды макулдаштык.

Кыргыз тарап экономика жана өнөр жай кооперациясынан баштап илим, маданият жана аймактык байланыштарга чейин бардык тармактарда биргелешип иштөөгө толук даяр. Биздин мамлекеттерде мамилелерибизди жаңы бийиктиктерге алып чыгуу үчүн бардык зарыл өбөлгөлөр бар деп ишенем. Сүйлөшүүлөрдүн жүрүшүндө соода-экономикалык кызматташууга өзгөчө көңүл бурулду. Акыркы жылдары биз өз ара сооданын туруктуу өсүшүн байкадык. Биз жакынкы беш жылдын ичинде соода жүгүртүүнү 500 миллион долларга жеткирүү боюнча биргелешкен максаттын үстүндө иштей баштадык. Жакынкы арада жаңы долбоорлорду ишке киргизүүнү макулдаштык. Өнөр жай кооперациясы биздин негизги багыттардын бири. Продукцияны биргелешип жыйноодо жана локализациялоодо, технология алмашууда жана толук интеграцияланган кошумча чынжырды түзүүдө биз зор потенциалды көрүп турабыз. Маданий жана гуманитардык кызматташтык мамилелерибиздин өзөгүн түзөт. Акыркы жылдары маданият жана искусство жаатында эки тараптуу кызматташтык байкаларлык активдешти. Өткөн жылы Белоруссияда өткөн Кыргызстандын маданият күндөрү, Витебскте өткөн “Славян базары” эл аралык искусство фестивалында биздин артисттерибиздин өнөрлөрү буга жаркын мисал болду. Биз белорусиялык көрүүчүлөрдүн улуу гуманист, кыргыз жана советтик жазуучу Чыңгыз Айтматовдун чыгармаларына болгон кызыгуусун улантып жатканына чындап кубанабыз. Анын адамдык ар-намыс жана коомдук жоопкерчилик жөнүндөгү идеялары бүгүнкү күндө өзгөчө актуалдуу.

Биз Улуу Ата Мекендик согуштагы Жеңиштин сексен жылдыгына арналган биргелешкен иш-чараларга да чоң маани беребиз. Биздин элдерибиздин эрдигинин эстелиги өз ара урматтоонун жана ишенимдин бекем негизи болуп саналат. Биз Беларусь Республикасынын улуттук делегациясынын 2026-жылдын сентябрына белгилене турган VI Дүйнөлүк көчмөндөр оюндарына катышуусун чыдамсыздык менен күтөбүз. Бул бир гана спорттук иш-чара эмес, дүйнөлүк маданий окуя, биздин өлкөлөрдүн салттарынын күчүн жана заманбап динамизмин көрсөтүүнүн уникалдуу мүмкүнчүлүгү. Маданий байланыштар билим жана илим тармагындагы кызматташтык менен бекемделет. Беларустун жогорку билиминин сапатын эске алуу менен биз студенттерибиздин санын көбөйтүүгө кызыкдарбыз. Учурда Беларустун жогорку окуу жайларында 200гө жакын кыргызстандыктар билим алып жатышат, алар биздин өлкөлөр ортосундагы достуктун көпүрөсү болуп калат. Академиялык стипендия алмашуулар түзүлүп, биргелешкен изилдөөлөр жүргүзүлүүдө.

Улуттук илимдер академияларынын ортосундагы кызматташтыкты өркүндөтүүгө, илимий кадрларды даярдоону кеңейтүүгө, Беларустун Улуттук илимдер академиясынын университетинде жаш окумуштуулардын квалификациясын жогорулатууга жана такшалмадан өтүүгө мүмкүндүк берүүчү Илимий-техникалык кызматташтык жөнүндө келишимге кол коюуну биз өзгөчө кубаттайбыз.

Туризмди дагы келечектүү багыт катары көрөбүз. Кыргызстан белорус досторун биздин тоолорду жана көлдөрдү, экотуризм маршруттарын жана спорттук иш-чаралар менен таанышууга чакырат. Өз кезегинде биз Беларустун туристтик мүмкүнчүлүктөрүн жарандарыбызга таанытууга даярбыз.

Көп нерсе туроператорлордун ортосундагы түз байланыштардан, ыңгайлуу маршруттардан жана заманбап санариптик жарнамадан көз каранды. Аймактар аралык кызматташуу дагы бир маанилүү ресурс болуп саналат. Биз өлкөлөрүбүздүн аймактары менен шаарларынын ортосундагы бир тууган шаарлардын байланыштарын кеңейтүү боюнча макулдаштык.

Урматтуу кесиптештер,

Сапардын олуттуу натыйжасы эки тараптуу маанилүү документтерге пакетине кол коюу болду. Документтер экономика, дене тарбия жана спорт, айлана-чөйрөнү коргоо, соттук экспертиза, санариптик технологиялар, илимий-техникалык, маданий-гуманитардык кызматташтык, юстиция органдарынын өз ара аракеттенүүсү, ошондой эле ведомстволор аралык жана аймактар аралык мамилелерди камтыйт. Кабыл алынган документтер келишимдик-укуктук базаны кыйла кеңейтет, ведомстволор аралык кызматташуунун натыйжалуулугун жогорулатат жана элдерибизге сезилерлик пайда алып келет деп ишенем. Урматтуу Александр Генрихович экөөбүз прагматикалык мамилебиз, ийгилик конкреттүү натыйжалар менен өлчөнөт. Ошондуктан, биз кабыл алынган “Жол картасынын” багыттарын көрүп жатабыз – бул деген мөөнөттөрдү, жооптуу тараптарды жана максаттуу көрсөткүчтөр.

Урматтуу достор, Кыргызстан менен Беларусту тыгыз маданий байланыштар, жалпы тарых жана чыныгы достук мамиле бириктирип турат. Биргелешкен аракеттер менен биз келишимдерибизди тез арада реалдуу долбоорлорго айландырабыз деп ишенем. Биргелешкен аракетибиздин алгачкы натыйжаларын жакын арада көрөбүз. Мен биздин белорус досторубузду жылуу тосуп алгандыгы жана жемиштүү эмгеги үчүн дагы бир жолу алкыш айткым келет.

Жыйынтыктап айтканда, мен өзүмдүн кымбаттуу досум, Беларусь Республикасынын Премьер-министри, урматтуу Александр Генриховичти жакынкы келечекте Кыргыз Республикасына сапар менен келип кетүүгө чын ыкластан чакырам”.